Mycoplasma
Mycoplasma ve
Ureoplasma |
|
Mycoplasma ve ureoplasma doğada
yaşayan bilinen en küçük tekhücrelilerdir. Diğer
mikroorganizmalardan farklı olarak bir hücre
duvarı içermezler. Bu özellikleri nedeniyle
etkileri genellikle hücre duvarı üzerinde olan
pek çok antibiyotiğe karşı dirençlidirler. Yine
aynı özellik nedeni ile mikrobiyolojik
incelemelerde kullanılan gram boyması gibi bazı
laboratuvar incelemeleri bu mikroorganizmalar
üzerinde uygulanamaz. |
|
Bugüne kadar izole edilmiş onbeşten fazla türü
olmakla birlikte sadece 3 tanesi insanlar için
özel önem taşır. Bunlar Mycoplasma
pneumoniae ile Mycoplasma hominis ve
Ureaplasma urealyticum'dur. M.
pneumoniae insanlarda zaatürreye neden olurken
diğer ikisi sıklıkla üreme sistemini
ilgilendiren patolojilere neden olurlar ve bu
nedenle genital mycoplasmalar olarak
adlandırılırlar.
Çok küçük olmaları, az miktarda genetik materyal
içermeleri ve hücre duvarları olmaması nedeni
ile klasik kültür yöntemleri ile tanınamazlar.
Mycoplasmaları izole etmek için karmaşık kültür
işlemleri gereklidir. Kültürlerde tipik olarak
"yağda yumurta" benzeri şekiller oluştururlar. |
Görülme sıklığı
Mycoplasmalar hem erkekte hem de kadında
genitlal enfeksiyona neden olurlar. Yapılan
araştırmalarda herhangi bir yakınması olmayan
kişilerin %40'ında kültürlerde mycoplasma
ürediği gösterilmiştir. Bu kişilerin %15'inde
M.hominis saptanırken %40-75'inde U.urealyticum
izole edilmektedir.
Enfeksiyon doğum sırasında
anneden kapılabilir ancak nadiren bu bebeklerde
enfeksiyon kalıcı olur. Asıl kolonizasyon kişi
cinsel yönden aktif hale gelince başlar. Yapılan
geniş kapsamlı bir çalışmada cinsel yöndena
aktif ancak herhangi bir yakınması olmayan
kadınların %40-80'inde ureaplasma türleri izole
edildiği gösterilmiştir. Yine cinsel yönden
aktif ve yakınması olmayan kadınların
%21-53'ünde M.hominis üretilmiştir. Enfeksiyon
ve kolonizasyonun görülme sıklığı erkeklerde
daha düşüktür.
Bulaşma yolları
İnsanlarda mycoplasma ve ureaplasma en sık
taşıyıcılar arasında direk temas ile bulaşır. Bu
nedenle cinsel yolla bulaşabilen bir hastalık
olarak kabul edilir. Genital-genital ya da
oral-genital temas bu mikroorganizmaların
bulaşmasında en sık karşılaşılan yoldur. Bir
diğer nadir bulaşma yolu ise hamilelik ve doğum
sırasında anneden bebeğe geçiştir. Mycoplasma
enfeksiyonları çok nadir olarak cinsel ilişiki
dışında etkilenmiş materyale tamas ile de
bulaşabilir.
Belirtileri
Mycoplasma ve
ureaplasma enfeksiyonları nadiren bulgu
verirler. Çoğu zaman herhangi bir yakınmaya
neden olmazlar ve sadece alınan kültürlerde
üretilebilirler.
Her iki organzima da erkeklerde bel soğukluğuna
bağlı olmayan ürethra enfeksiyonlarına neden
olabilirler. Mycoplasmalar kadınlarda bu tür bir
sorun yaratmazken ureaplasmalar kadınlarda da
erkeklerdekine benzer problemler yaratabilir.
İdrar yaparken yanma ve akıntı ürethra
enfeksiyonlarının en önemli belirtisidir. Böbrek
enfeksiyonlarının da %5'inden mycoplasmalar
sorumludur.
Mycoplasma ve ureaplasma
kadınlarda tek başına vajinal enfeksiyona neden
olmazlar. Ancak bunlar fırsatçı
mikroorganizmalar olduğu için başka bir
enfeksiyon örneğin gardnarella varlığında
durumun daha da kötüleşmesine yardımcı olurlar.
Fallop tüpü iltihabı olanların yaklaşık %10'unda
rahim içinde ve tüplerde m.hominis izole
edilmektedir.
Gebelikte ise plasenta ve amniyon zarında
enfeksiyona neden olarak erken doğumlara yol
açabilirler.
Daha nadir olarak yenidoğan bebekte doğumsal
zaatürre, bakteremi ve hatta ölüme yol
açabilecekleri bilinmektedir. Ancak bu çok çok
nadir karşılaşılan bir durumdur.
Yine çok nadir olarak uzak bölgelerde eklemlerde
ve solunum sisteminde iltihaba yol açabilirler.
Ancak bu hastalıklar için risk grubunu
bağışıklık sisteminde sorun olan kişiler
oluşturmaktadır.
Mycoplasmaların sezaryen sonrası yara yeri
enfesiyonuna da neden olabildiği bilinmektedir.
Genel olarak
mycoplasma ve ureaplasmalar şu hastalıklara
neden olabilirler.
- Urethrit: Ürethra
enfeksiyonu. İdrar yollarında mesane ile
vücut dışı arasındaki bağlantıyı sağlayan
yol. Erkekte penis içinde yer alırken
kadında direk vajinanın üst kısmına açılır.
İdrar buradan dışarıya atılır.
- Pyelonefrit: Böbrek
iltihabı
- Pelvik iltihabi hastalık
- Endometrit: Rahşm
içindeki endometrium dokusunun iltihabı
- Koriyoamniyonit:
Gebelikte rahim içinde görülen iltihap
- Cerrahi yara
enfekyionları
- Eklem iltihapları
- Yenidoğanda zaatürre ve
menenjit
Burada unutulmaması gereken
çok önemli bir nokta yukarıdaki tüm durumların
ortaya çıkmasında mycoplasmaların çok çok düşük
bir olasılıkla ana neden olduğudur. Bu
hastalıkların altında yatan neden çoğu zaman
başka bir organizmadır.
Mycoplasma ve ureaplasmaların kısırlığa neden
olup olmadıkları konusu tartışmalıdır. Direk
olarak neden olmasalar bile örneğin pelvik
iltihabi hastalık sonrası sekel olarak kısırlık
ortaya çıkabilir.
Öte yandan erkeklerde sperm sayı ve hareketini
bozarak çocuk sahibi olmayı güçleştirebilir.
Düşük ve erken doğumlara neden olabilmesi nedeni
ile tekrarlayan düşüklerin altında yatan
nedenlerden birisi de mycoplasma enfeksiyonları
olabilir.
Tanı
Mycoplasma ve
ureaplasma enfeksiyonlarının tanısı şüphelenilen
durumlarda alınan kültür ile konur.
Vajinal akıntısı, infertilite ya da tekrarlayan
gebelik kayıpları, kronik pelvik ağrısı olan
kadınlarda bu mikroorganizmalara yönelik
kültürlerin de yapılması önerilir.
Tedavi
Mycoplasma ve
ureaplasma enfeksiyonlarının tedavisi tıbbidir.
Ancak penisilin ya da sefalosporinler gibi sıkça
kullanılan antibiyotikler bu mikroorganizmalar
üerinde etkili değildir. Çünkü adı geçen
antibiyotikler bakterilerin duvar yapısını
bozarak etki gösterirler. Oysa mycoplasmalarda
hücre duvarı yoktur. Tervcih edilecek
antibiyotiğe kültür sonucuna göre karar verilir.
Kültürle birlikte yapılan antibiyogram testinde
mikroorganizmanın hangi antibiyotiğe duyarlı
hangisine dirençli olduğu araştırılır.
Ondört günlük tedaviyi takiben yeniden kültür
alınarak enfeksiyonun geçip geçmediği kontrol
edilmelidir. Devam eden ısrarcı enfeksiyon
varlığında ikinci bir kür uygulanması gerekli
olabilir.
Hastaların %90'ında tek kür tedavi yeterli
olmaktadır. |
|
|
|
Bugün 1 ziyaretçi (50 klik) kişi burdaydı!